skip to main content

Busnes a Chyfreithwyr

Mae cofnodion busnes yn adnodd ardderchog i ymchwilwyr â diddordeb mewn diwydiant, cyflogaeth a phobl leol.

Pa gofnodion y gallaf i eu canfod yn fy nghangen i o Archifau Gogledd Ddwyrain Cymru?

Mae cangen Rhuthun yn cadw casgliadau llawer o gyfreithwyr a busnesau lleol, gan gynnwys;

Cofnodion Samuel Peter Bevon, Cyfreithiwr, Wrecsam

Cofnodion Allington Hughes a Bates, Cyfreithiwr, Wrecsam

Cofnodion J.M. Porter, Pensaer, Syrfewr, Asiant, Bae Colwyn

Cofnodion George Rooper, stad Llanerchrugog a Chwarel Pant Glas

Cofnodion W. Jones, E. Talog Davies ac Aneurin O. Evans, Cyfreithwyr, Rhuthun

Cofnodion J. S. Lloyd ac Emyr Williams, Cyfreithwyr, Wrecsam

Cofnodion Cwmni G F  Wynne, Cwmni Cloddio Mwynglawdd

Mae cangen Penarlâg yn cadw casgliadau llawer o gyfreithwyr a busnesau lleol, gan gynnwys;

Cofnodion Birch, Cullimore & Co., Cyfreithwyr, Caer

Cofnodion Joseph Lloyd & Co., Cyfreithwyr, y Rhyl

Cofnodion Keene a Kelly, Cyfreithwyr, Yr Wyddgrug

Cofnodion Llewellyn-Jones ac Armon Ellis, Cyfreithwyr, Yr Wyddgrug

Cofnodion Cwmni glofeydd, gan gynnwys: Brynkinalt Colliery Co; Llay Main Collieries Ltd, Cwmni Ruabon Coal and Coke; Broughton and Plas Power Coal Co; a Glofa’r Parlwr Du.

Cofnodion cwmni cynhyrchwyr gwaith brics a chrochenwaith, gan gynnwys: Buckley Brick & Tile Co. Ltd., Bwcle; Catherall and Hancock Brickworks & Pottery, Bwcle; Davidson Brickworks, Bwcle; Ewloe Barn Brick & Tile Works, Ewlo.

Cofnodion cwmni Gwaith Dur Brymbo.

Cofnodion cwmni cwmnïau morgludiant, gan gynnwys: Coppack Bros and Co., perchnogion llong a masnachwyr, Cei Connah; Crichton & Co., Ltd., Iard Longau Saltney.

Cliciwch ar y dolennau uchod i fynd â chi’n syth i’r catalog. Dewiswch ‘Edrych yn ôl Hierarchaeth’ i agor y catalog yn llawn. Mae yna lawer o orgyffwrdd rhwng casgliadau busnes a chyfreithwyr chasgliadau ystâd.

Mae yna nifer o gofnodion yn ymwneud â busnesau llai yn ein casgliadau helaeth o fân adnau (e.e. casgliadau sydd wedi eu gosod yn ôl D/DM neu DD/DM). Gallwch chwilio am fusnes neu unigol drwy ddefnyddio’r catalog arlein ar frig y dudalen hon.

Pa fathau o gofnodion sydd wedi eu cynnwys?

Gall cofnodion busnes gynnwys y mathau canlynol o gofnodion

  • cofnodion ariannol gan gynnwys cyfriflyfr, llyfrau arian, dyddlyfrau
  • llyfrau cofnodion cyfarfodydd byrddau neu gyfranddalwyr
  • adroddiadau blynyddol
  • ffeiliau gohebiaeth a llyfrau llythyrau
  • lluniau, mapiau a chynlluniau
  • deunydd cyhoeddusrwydd fel lluniau, posteri a thaflenni gwybodaeth
  • cofnodion staff

Fodd bynnag, bydd y rhan fwyaf o gasgliadau ond yn cynnwys casgliad o’r mathau hyn o ddogfennau. 

Mae cofnodion cyfreithwyr yn cynnwys cofnodion gweinyddol swyddfa’r cyfreithwyr eu hunain a chofnodion papur cleientiaid (e.e. gwybodaeth sy’n ymwneud â phobl leol, ystadau ac eiddo) gan gynnwys

  • cofnodion gweithredoedd ac eiddo arall
  • papurau ewyllys ac ewyllysiol
  • papurau achos cyfreithiol
  • mapiau
  • papurau personol
  • cofnodion busnes

Ym mha iaith yr ysgrifennwyd y cofnodion?

Mae’r mwyafrif o’r cofnodion hyn yn Saesneg. Ein polisi yw catalogio’r cofnodion yn yr iaith y cawsant eu hysgrifennu.

Sut gallaf gael mynediad at y cofnodion hyn?

Gallwch weld y cofnodion hyn yn ein hystafelloedd ymchwil. Nid oes dim o’n casgliadau busnes na chyfreithwyr ar gael i’w gweld ar-lein.  Archebwch le yn yr ystafell ymchwil heddiw.

Pa gofnodion alla i ddod o hyd iddynt mewn archifau a sefydliadau eraill?

Nodwch os gwelwch yn dda nad yw nifer o’n rhestrau papur o fân adnau wedi eu hychwanegu i’r catalog ar-lein llawn eto, ond fe allwch ganfod cyfeiriad at fusnesau llai yn y mynegeion wedi’u hargraffu yn yr ystafelloedd gwylio.

Mae’r Archifau Gwladol yn cynnal rhai cofnodion ar gyfer cwmnïau wedi’i diddymu oedd wedi eu cynnwys trwy gofrestriad.